Strategia UE w zakresie prawa karnego
Nowa strategia umożliwi skuteczne wdrażanie unijnych przepisów i określi, jakiego rodzaju naruszenia powinny zostać uznane za przestępstwa.
Sondaże opinii publicznej wskazują, że walka z przestępczością jest powszechnie uznawana za jeden z najważniejszych priorytetów dla Unii. Wprawdzie w ostatnim dziesięcioleciu podjęto w tej dziedzinie szereg różnych działań, jednak zmiany w europejskim prawie karnym nie były zbyt spójne, nie zawsze też są właściwie wdrażane.
Zgodnie z traktatem lizbońskim z 2009 r. UE może wykorzystać prawo karne jako narzędzie do skuteczniejszego wdrażania polityki i przepisów chroniących obywateli. Rola instytucji UE i parlamentów krajowych została wzmocniona, a Europejskiemu Trybunałowi Sprawiedliwości przyznano pełny nadzór sądowy.
Według szacunków działania przestępcze kosztują społeczeństwo 233 mld euro rocznie, dlatego niezbędna jest jasna strategia służąca ochronie obywateli. Wzmocniona współpraca w zakresie prawa karnego może pomoc w określeniu, jakiego rodzaju naruszenia przepisów powinny być uznawane za przestępstwa, oraz w ustaleniu minimalnych norm w zakresie sankcji.
Strategia określa, w jaki sposób Unia i państwa członkowskie powinny ze sobą współpracować, aby doprowadzić do stworzenia spójnej i konsekwentnej polityki UE w sprawach karnych. Wspólne zasady mogą zwiększyć skuteczność przepisów UE na przykład w walce z manipulacjami na rynkach finansowych i zanieczyszczeniem środowiska, a także w ochronie europejskich podatników przed nadużyciami finansowymi.
Kraje UE powinny postępować zgodnie z następującymi zasadami:
- prawo karne musi nadal być stosowane jedynie w ostateczności
- sankcje powinny obejmować wyłącznie poważne przestępstwa
- nowe środki z zakresu prawa karnego nie mogą naruszać praw podstawowych
- decyzje w sprawie środków z zakresu prawa karnego muszą być podejmowane w oparciu o jasne, udokumentowane informacje, a same środki - wprowadzane w zależności od sytuacji na szczeblu lokalnym, krajowym lub unijnym - muszą być proporcjonalne do skali przestępstw.
źródło: ec.europa.eu
